üç temel düşünce yasasını inkar eden ve şeylerin değişme ve gelişme süreçlerini ortaya koymayı amaçlayan bir oluş mantığı geliştiren hegel, marks ve engels gibi filozofların mantık sistemlerini tanımlayan terim.
bu anlayışa göre, gerçekliğin özünde çelişki vardır. hegel idealist, marks ve engels materyalist anlamda ele almıştır.