mesnevi

mevlana celaleddin rumi`nin mesnevi biçimiyle yazdığı upuzun yapıtın özel ismi.
mevlana, bu yapıta, şems-i tebrizî ve selahaddin-i zerkub`dan sonraki üçüncü şeyi olan hüsameddin çelebi`nin teşvikiyle başlamıştır. yapıt 1259 yılında yazılmaya başlanır ve aralıklarla durup devam edilerek 1268 yılında tamamlanır. bu süreç boyunca mevlana`nın orada burada, düşünürken, yemek yerken, sema dönerken birden bire söylemeye başladığı ve hüsameddin çelebi`nin de duyduğunu anında yazıya geçirdiği söylenir. `mesnevî?nin beyit sayısı çeşitli yazmalara göre değişiklik göstermekte, 25585 ila 26660 arasında değişmektedir. hindistan bölgesindeki yazmalarda 30 bin beyte kadar çıkan mesnevî?nin beyit sayısı en güvenilir neşir olarak değerlendirilen nicholson?un hazırladığı metinde ise 25632 dir. şu ana kadar tespit edilebilen en eski nüsha özelliğine sahip 677/1278 tarihli, mevlâna müzesi teşhir salonunda sergilenen mesnevî ise 25668 beyit olup, nicholson metnini hazırlarken kısmen, abdülbaki gölpınarlı ve veled çelebi da tercümelerinde bu nüshadan faydalanmışlardır.

divan edebiyatında bir nazım biçimidir. her beyti başlı başına kafiyeli ve başından sonuna kadar aynı vezinde olan manzume demektir.
ancak asıl anlamını mevlana ile kazanır. mevlana'nın 26000 beyitlik farsça eserinin adıdır.