felsefe tarihinde ilk kez olarak İngiliz empiristleri tarafından öne sürülen ve bir insanın yalnızca kendi deneylerinin, kendi bilinç içeriklerinin bilgisine sahip olabileceğini, kendi zihin ya da bilinç hallerinin ötesine geçerek, gerçekliğin bizzat kendisini, gerçekte olduğu şekliyle dünyayı bilemeyeceğini dile getiren kabul. her tür bilginin kendi bireysel bilincimizin bir eseri olduğunu, bilincin dışında kalana ilişkin olarak hiçbir bilginin olamayacağını öne süren görüş.