marks`a göre ideolojinin iyi bir şey olmaması, ancak althusser`in ekledikleri ile yeni bir boyut kazanan karşılaştırma.
ideoloji maddesel varlığın insan zihnine çarpık yansımasıdır.
marks ideolojiyi rüyaya benzetir. (freud öncesi rüya görüşüne paralel) ve kendine özgü bir tarihinin olmadığını söyler.
althusser ise kendi görüşünü `freud sonrası rüya görüşü ile bağdaştırır.
freud`a göre bilincalti ebedir ve bu yüzden de ideoloji de ebedir. yani,
1-her yerde varolandır.
2-tarihi aşan bir kavramdır.
3-tarihin tüm alanı içindedir.
4-biçim değiştirmeden kalandır.
(bkz: ideolojinin varoluşu maddidir)
(bkz: ideolojinin tarihi yoktur)