zen budistlerinin uyguladığı meditasyon yöntemi.
budizm, yaklaşık 2.500 yıl önce hindistan'ın kuzeyinde, shakyamuni buddha'nın aydınlanmasıyla başladı. o zamandan beri budizm asya ülkelerinde dolaşmaktadır. ülkeden ülkeye yayıldıkça, içinden geçtiği her kültürün gelenek ve ritüelleri ile birleşti ve budist metinler de yerel dillere çevrildi. zamanla bir çeşitlilik oluştu ve farklı öğretileri olan farklı okullar ortaya çıktı. işte bu nedenle, tibetli bir budist rahibin veya dalai lama`nın cüppesi, vietnam, kore, sri lanka veya japonya'daki bir budist rahibin cüppesinden farklılık gösterir. budizm'in zen ekolü, shakyamuni buddha'dan yaklaşık 1.000 yıl sonra çin`de gelişti.
zen oluşurken konfiçyüsçülük ve tao öğretilerinden etkilendi. bugün sadelik ve doğaya şükran ile tanımlandığı kadar, doğadaki her unsurun tek olduğunu vurgulamasıyla da tanımlanmaktadır. meditasyon, budizm'in birbirinden farklı pek çok uygulamasından biridir ve zen meditasyonu da bir çeşit budist meditasyonudur. zen meditasyonundaki temel uygulamaya, japonca'da kelime anlamı "bağdaş kurarak konsantrasyon" olan zazen adı verilir. zazen uygulamasının temeli, dikkatinizi duruşunuza, nefes alış verişinize ve zihninizin durumuna vererek şimdiki zamana -tam olarak şu ana- dikkatini toplama, konsantre olma ve anın farkına varmadır. vietnamlı bir zen eğitmeni olan thich nhat hanh, "yaptığımız uygulamayla yaşamımızın her anı gerçek yaşam oluyor" der. aslında, zen uygulamasının, tamamen kendi özümüzle bir olmaktan başka amacı yoktur. zazen uygularken başka şeylerin de gerçekleştiğini farkedebilirsiniz; daha huzurlu veya rahatlamış hissettiğinizi, tansiyonunuzun azaldığını veya konsantrasyonunuzun yükseldiğini hissetmek gibi... gerçek uygulamasıyla zen, direkt olarak gerçeklikle buluşmaktır.
zen meditasyonunun çoğu direktifi, duruşunuzun fiziksel detaylarına yöneliktir. zen`in çıktığı kültür, zihinle beden arasında daha az ayırım yapmıştır. bu sebeple, zen`in esas fikri, dik bir sırt ile oturarak, omurgalarımızı hizaya getirerek ve fiziksel olarak durgun kalarak zihnimizin yerleşmesine ve konsantre olmasına yardımcı olmaktır. bu meditasyon duruşu hindistan'da geliştirilmiştir; bir yoga pozisyonudur. zen meditasyonu, yalnızca zihinle yapılan bir uygulama değildir, kavramsal düşünmeden daha geniş bir uygulamadır. zen'e göre, uyanma et ve kemiklerimizin içine kadar işlemeli, tepeden tırnağa kadar uzanmalıdır. zen meditasyonunda, vücudumuzu deneyim ve uygulamalarımız için bir araç olarak kullanırız.
zen meditasyonu olan zazen'in 3 farklı hedefi vardır:
1- konsantrasyon yetisinin geliştirilmesi. (bkz: joriki)
2- (bkz: satori) (hintliler nirvana diye tanımlar: uyanış
3- (bkz: kensho-godo) = bilgelik = joriki ve satorinin birleşimidir.
günlük yaşamda en üstün yola erişme ise mujudo no taigen.
bunların dışında;
(bkz: zen budizmi)
(bkz: yoga)
(bkz: meditasyon)