Nereden çıktığı konusunda çok farklı hikaye olan ünlü atasözü.
BİRİNCİ HİKAYE
Karamanoğulları ile, Osmanlı Devleti`nin kıyasıya savaşa tutuştuğu yıllarda, Karaman halkı savaşlardan çok çekmiş. Evleri, barkları, malları çok zarar görmüş. O devrin uluları toplanıp, ?Bu kardeş kavgasını tatlılığa bağlıyalım diye kurultay kurmuşlar. Karaman Beyi ile Osmanlı Beyini Konya?ya çağırmışlar, her iki tarafın şikayetini dinlemişler. Sözü tatlıya getirip, her iki beye de, bir daha savaş yapmamaları için yemin ettirmişler. Karaman Beyi yemin ederken, elini yüreğinin üstüne götürerek: ?Bu can burada kaldıkça. Osmanlı?yı kardeş bilip, kılıç çekmeyeceğime söz veriyorum? demiş. Fakat kurultaydan çıkan Karaman Beyi, kaftanının altından bir kuş çıkarıp salıvermiş ve ?İşte çan çıktı söz bitti?demiş. Bu olay yüzünden halk ağzında `Karaman`ın koynu, sonra çıkar oyunu` şeklinde söylenmeye başlamış, zamanla `Karaman`ın koyunu, sonra çıkar oyunu` şekline dönüşmüştür.
İKİNCİ HİKAYE
1243 senesi Kösedağ Savaşı`ndan sonra, Selçuklu ordusu çekilmiş, Moğol ordusu Anadolu`yu istilaya başlamıştı. Moğollar Müslüman olmadıkları için, Müslüman Türklere karşı çok düşmanca hareket ediyorlardı. Kuvvetçe çok üstün durumda bulunuyorlar ve her savaşta galip geliyorlardı. Konya?yı istila ettikten sonra, Kerimüddin Karaman Bey zamanında Karaman?ın üzerine yürüdüler. Tahminen 1258 yılıydı. Karamanoğulları telaşa düştüler. Zira Moğollar direnen yerlerde halkı kılıçtan geçiriyorlardı. Ne yapıp edip, bu Moğolları yenmek lazımdı. Karamanlılar basit bir savaş hilesi düşündüler. Moğol ordusu Konya üzerinden Karadağ?a doğru ilerliyorldu. O tarihte Karadağ ormanla kaplıydı.Karaman askerleri koyun postuna bürünerek, bir koyun sürüsünün arasına karıştılar. Sürü ile birlikte Moğol ordusuna doğru yaklaşmaya başladılar. Moğol ordusu, sürüyü görünce, birkaç koyun yakalayıp kestiler, kızarttılar ve içkiyle beraber yemeye başladılar. Tam sızdıkları sırada, koyun postuna bürünen Karaman askerleri üzerilerindeki postları atarak, Moğolların üzerine çullandılar. Bir yandan da ormanda gizlenmiş bulunan esas ordu, Moğollara hücum etti. Bütün Moğol ordusu orada yok edildi. Tek tük kaçıp kurtulabilen Moğollar da etrafa bu deyimi yaydılar.
ÜÇÜNCÜ HİKAYE
Karaman Kalesi Osmanlı ordusu tarafından sarıldığı zaman, kale içindeki halk, canını ve malını kurtarmak endişesine düşer.Bu arada, bir sürü sahibi de sürüsünü kurtarmak hazırlığı içindedir. Sürünün karanlıkta yolunu bulabilmesi için keçilerin boynuzlarına yanan meşaleler takar ve bu şekilde dışarıya çıkarlar. Kaleyi sarmış bulunan Osmanlı askerleri arka tarafta ellerinde meşaleler bulunan bir ordunun kendilerine saldırmak üzere olduğunu sanarak, kuşatmayı kaldırıp, ağırlıklarını bırakarak kaçarlar. Bunun bir koyun sürüsü olduğunu iş işten geçtikten sonra anlarlar, ve bu lafı çıkarırlar.
Kaynak: (http://www.karamankultur.gov.tr/kulturMd/sayfaGoster.asp?id=47)