iletişimin nitelikleri bakımından birçok etkene göre sınıflandırılmasıdır.
böylesi bir sınıflandırma denemesinden önce somut bir örnekle, hepimizin değişik ilişkilerimizde karşılaştığımız ya da karşılaşabileceğimiz iletişim çeşitlerine göz atalım. bunun için, ruesch ve bateson`dan esinlenerek büyük bir kentimizde yaşayan ve çalışan bay a` nın bir iş günündeki iletişim durumlarından bazılarını varsayalım.
sabahleyin bürosuna gelen bay a, önce sekreteriyle selamlaşır (sözlü iletişim). daha sonra kendisine gelen mektupları okur (yazıyla iletişim). mektuplardan sonra işyerinde kurulması düşünülen bilgisayar merkezi için gönderilmiş olan broşürdeki modelleri inceler (resimle ve grafikle iletişim). bu arada telefonla arayan birisi le görüşür, konuşur (uzaktan iletişim). öğleye doğru yardımcılarıyla bir toplantı yapar, ithalatla ilgili olarak resmi gazetede yayınlanan hükümet kararların (kitle iletişimini tartışırlar) ve iş yaptıkları firmalara yazıyla yeni durumu bildirmeye karar verirler (örgütler arası iletişim).toplantıdan sonra öğlen yemeğine yakındaki bir lokantaya giden bay a, yolda yürürken karşı kaldırımda gördüğü bir arkadaşına işaretle öğleden sonra kendisini telefonla arayacağını bildirir (sözsüz iletişim). lokantada yemeğini yerken, öğleden sonra bitirmesi gereken işleri düşünür (kendi kendine iletişim), bu arada açık olan radyodan yayınlanan hava durumu ile ilgili tahminleri duyar (işitsel iletişim). yemekten sonra bürosuna dönen bay a`nın öğleden sonraki en önemli işi, genel müdüre hazırladığı raporları sunmak ve açıklamalarda bulunmak olur (formal iletişim). akşam eve dönerken, arabasıyla kırmızı ışıkta durduğunda yeni bir reklam afişi ilgisini çeker ve reklamdaki ürünü çekici bulur (görsel iletişim). oturduğu apartmana girerken karşılaştığı komşusuyla konuşur (yüz yüze iletişim), küçük çocuğunun başını okşar (dokunma ile iletişim). evde, yemekte eşi ve çocuklarıyla sohbet eder (informel iletişim), yemekten sonra biraz televizyon izler (görsel-işitsel iletişim), daha sonra da radyodaki bir konser programını dinler (müzikle iletişim)...
bu örneklerdeki durumlarda tüm iletişim çeşitleri yer almadığı gibi, bazıları başka bir sınıflandırma grubuna göre değişik bir ad alabilir: örneğin; televizyonla iletişimim hem görsel-işitsel, hem de kitle iletişimi sayılabilir. bu nedenle aşağıdaki sınıflandırmanın belli ölçütlere göre yapıldığı göz ardı edilmemelidir. bu bağlamda iletişim;
bir toplumsal ilişkiler sistemi olarak;
* kişilerarası iletişim
* grup iletişimi
* örgüt iletişimi
* toplumsal iletişim
grup ilişkilerinin yapısına göre ;
* biçimsel olmayan (informel)/yatay iletişim
* biçimsel (formel)/dikey iletişim
kullanılan kanallar ve aracılara göre ;
* görsel iletişim
* işitsel iletişim
* görsel-işitsel iletişim
* dokunma ile iletişim
* telekomünikasyon
* kitle iletişimi ya da
* doğal aracılarla iletişim
* yapay aracılarla iletişim ;
kullanılan kodlara göre;
* sözlü iletişim
* yazılı iletişim
* sözsüz iletişim
zaman ve mekan boyutlarında ;
* yüz yüze iletişim
* uzaktan iletişim olarak sınıflandırılabilir (zıllıoğlu, 1993, s.18-19)