bir arada yaşamayı mümkün kılan ilkeler silsilesi.
ayrıca, türkiye sözlük'ün kuralları:
bir "interaktif online" (çoklu) ortam olmasından dolayı sözlük olgusu çok sesliliği içinde barındıran bir olgudur. başlıklarından anlamlarına, sözlük içeriğini bir kişi değil, ortamda bulunan tüm üyeler oluşturur. bu özelliğinden dolayı, burada yazılanların format olarak biçimlerini belirleme hakkımız olsa da içerik olarak istediğimiz gibi olmasını bekleyemeyiz.
bu apaçık gerçek bize şunu işaret ediyor: çoklu kullanıcılı bir ortamda sağlıklı bir şekilde varolmanın ilk şartı "saygı" ve "hoşgörü"dür. zira milyarlarca insanın bir arada yaşadığı dünyada, aynı anadan babadan olma kardeş bile bir diğer kardeşten farklıyken, sadece ekran karşısından tanıdığımız anonim kişilerden bize benzemelerini bekleyemeyiz. bu açıdan, bu ortamda "saygı" ve "hoşgörü" pek çok sorunu çözebilecek unsurlardır... daha da iyi bir ortam arzuluyorsak bunun da ötesine geçmeli; "sevgi, özveri, yapıcı olmak ve samimiyet" gibi unsurları da işin içine katmalıyız.
farklı fikirlere ve inançlara sahip kişileri bünyesinde barındıran bu gibi ortamlarda uyulması gereken gereklilikleri -kendi açımızdan- şunlar olarak belirledik:
1- sözlüğü yasal yönden güç duruma düşürebilecek üye adı kullanmak.
ceza: üyelik hesabının silinmesi.
* allah, atatürk, hz. muhammed vb. provokatif üye adları sözlükten silinir.
* küfür içeren üye adları sözlükten silinir.
* sözlükte varolan bir yazarın rumuzunu, okuyanda yanılsamaya neden olabilecek karakterler ile taklit eden üye adları silinir.
* trollere, kışkırtıcılara, provokatif kişilere izin verilmez. türkiye sözlük `rating` diye tabir edilen olguyu kavga ve dövüşle değil, niteliği ile kazanmayı hedeflemektedir. karşılık beklemeden değer katmak, sabırla ve sevgiyle yüceltmek isterseniz... buyrun, burası sizin evinizdir.
2- sözlüğü yasal yönden güç duruma düşürebilecek faaliyetlerde bulunmak. bir şahsa ya da kuruma yönelik -hakaret ve küfür içerikli- doğrudan saldırıda bulunmak.
ceza: üyenin çaylaklık statüsüne geri düşürülmesi.
* bu davranışı `genel davranış` haline dönüştüren üyenin hesabı silinir.
3- başlık, anlam, mesaj ya da şikayet gibi araçlarla bir yazarın özlük haklarına saldırmak; sözlük üzerinden hakaret ya da küfür etmek.
bir yazara `yobaz`, `faşist`, `allahsız komünist`, `dinci gerici`, `ırkçı`, `bölücü`, `pis pkk`lı` gibi damgalar yapıştırmak.
ceza: üyelik hesabının silinmesi.
herkes, kanunlara ve türkiye cumhuriyeti anayasası`na ters düşmeyen fikirlerini paylaşmakta özgürdür.
yazarlar, fikirlerini, düşüncelerini ve inançlarını paylaşırken saldırmaktan uzak bir tarz benimsemelidirler.
saldırmak yerine paylaşmak, yorumu üçüncü kişiye bırakmak, sözlüğün `yazar okuyucu` doğasına uygun olandır. esas olan paylaşmak ve bundan keyif almaktır.
* bu kural, sözlük adına düzenlenen siteler ile birlikte yine sözlük adına düzenlenen zirveler için de geçerlidir.
* msn gibi sözlük dışına taşan alanlarda yaşadığınız tatsız hadiseler ile sözlük yönetimimiz değil, bill gates ilgilenmektedir. düzenlenen zirvelerde kavga çıkarırsanız `belki` çaylak ya da silik olmayabilirsiniz ama sizi karakoldan kurtaramayabiliriz.
4- bir üyenin ikinci bir sözlük hesabı alması.
ceza: üyelik hesabının silinmesi. (iki hesap birden!)
* anonim olmanızı biz de isteriz ama anonim şizofreni hoş değil.
* yeriz sanmayın. bir yeriz, iki yeriz...
* kardeşiniz ya da arkadaşınızla aynı bilgisayardan ya da internet evinden bağlanıyor olabilirsiniz. ama bunu sözlük yönetimine bildirmek gibi bir zorunluluğunuz var. siz en iyisi böyle bir durumda, daha yönetim size sormadan, durumunuzu bildirin.
5- genel olarak `başlık açarken dikkat edilmesi gereken hususlar` ve `anlam yazarken dikkat edilmesi gereken hususlar` başlıklarından oluşan `sözlük formatı` na uymamak.
ceza: üyenin format dışı olduğu tespit edilen anlam ya da anlamlarının silinmesi.
genel olarak sözlük formatına uymadığı gözlemlenen üye çaylaklık statüsüne düşürülür.
* bir yazar çaylaklık statüsüne ilk kez düşürülüyorsa bu süre -ayrım yapılmaksızın- her yazar için `5 gün`dür.
aynı yazar tekrar çaylaklık statütüsüne düşürülürse bu süre `5+5` olmak üzere `10 gün` olur. bu kural 5+5+5+5+5... şeklinde devam eder. yani, 5. kez çaylaklık statüsüne düşürülen bir yazarın çaylaklık süresi `25 gün`dür.
* bu çaylaklık uygulaması sadece `sözlük formatı` ile ilgilidir.
başka sebeplerden ötürü çaylaklık statüsüne düşürülen yazarın çaylaklığı süresiz olabilir.
bu gibi durumlarda cezayı veren yöneticinin inisiyatifi ön plandadır.
* çaylaklık statüsüne düşürüldüğü için sözlük yönetimini baskı altına alan yazarın üyelik hesabı silinir.
6- sözlük içerisinde gerginliklere neden olmak, yazarları ve sözlüğün genelini rahatsız etmek, sözlük içerisinde çeteleşmek ve bu çete ile bir ya da birkaç yazara rahatsızlık vermek...
* rahatsızlık veren bir durum karşısında sorunu yaratan kişiye aynı şekilde cevap vererek sorunun dallanıp budaklanmasına neden olmak bu suça ortaklık etmek anlamına gelir.
eğer sözlük dediğimiz sanal komünite, bir dağ başı değil ise, burada bazı kurallar ve kuralları işleten yöneticiler var demektir.
rahatsız olunan bir durum karşısında kişinin kendi hukukunu uygulaması:
kişinin bu kurallara ve yönetime itibar etmediği ve kafasına göre takıldığı anlamına gelir.
rahatsızlık veren bir durum karşısında yapılması gereken şey:
rahatsızlık veren durumu yöneticilere şikayet etmek ve sonucu beklemektir.
ortaya çıkan sonuç kişiyi tatmin etmese bile bu ona saldırma hakkını vermez.
nasıl ki bir futbol karşılaşmasında hakem, vurana da kendini savunmak için vurana da kart çıkarıyorsa, sözlük içinde de bu uygulama aynen geçerlidir.
ceza: üyenin ya da üyelerin çaylaklık statüsüne düşürülmesi; hatta üyelik hesabının silinmesi.
* bu türden çaylaklık statüsüne düşürülmelerde 5. maddedeki çaylaklık statüsü (5+5+5+5+5...)
geçerli değildir.
7- üyelik hesabı silinen yazarın üyeliğine dair olan tüm kayıtlar sözlük veritabanından `gemileri yakarcasına` silinir. bu yüzden, üyeliği silinen yazar eski kayıtları ile tekrar yazar olamaz. bu uygulamayı sözlük üyeliği çocuk oyuncağına dönmesin diye yaptık.
(bkz: sözlük formatı)