özellikle endüstiyel tesislerin sebep olduğu çevre kirliliğine dair yönetmeliktir.
atık gaz tesisatı olan baca boyu hesabını da içeren bir yönetmeliktir. baca boylarının uygunluğu ve bu uygunlun tayinine dair hesap içermektedir.
çok geniş kapsamlı olmakla birlikte baca gazı hızı ve yükseliğine dair hesabın bir bölümü aşağıdadır.
--- alıntı ---
Resmi Gazete Tarihi: 03.07.2009 Resmi Gazete Sayısı: 27277
SANAYİ KAYNAKLI HAVA KİRLİLİĞİNİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
Ek-4
İzne Tabi Tesislerde Baca Yüksekliği ve Hızının Tespiti
İzne Tabi Tesislerde:
a) Baca Gazı Hızı:
1) Yakma tesislerinden kaynaklanan baca gazı hızları;
Atık gazlar serbest hava akımı tarafından, engellenmeden taşınabilecek biçimde dikey çıkışla atmosfere verilmelidir. Bu amaçla; baca kullanılmalı, anma ısıl gücü 500 kW?ın üzerindeki tesisler için, gazların bacadan çıkış hızları en az 4 m/s olmalıdır. Tesisin üretimi ve dizaynı gereği; baca çapının daraltılamadığı ve cebri çekişin uygulanamadığı hallerde baca gazı hızı en az 3 m/s olmalıdır. 300 kW ? anma ısıl gücü ?500 kW olan tesislerde baca gazı hızı en az 2 m/s olmalıdır. Anma ısıl gücü 300 kW?ın altında olan tesislerde baca gazı hızı 2 m/s?nin altında olabilir.
2) Üretim Şeklinden Kaynaklanan Baca Gazları Hızı;
Prosesten kaynaklanan atık gazlar serbest hava akımı tarafından, engellenmeden taşınabilecek biçimde dikey çıkışla atmosfere verilmelidir. Bu amaçla baca kullanılmalı, gazların bacadan çıkış hızları, cebri çekişin uygulanabildiği tesislerde en az 4 m/s, tesisin üretim şekli ve üretim prosesi gereği; baca çapının daraltılamadığı ve cebri çekişin uygulanamadığı ve bu durumun bilim kuruluşundan alınacak bir raporla onaylandığı hallerde baca gazı hızı en az 2 m/s olmalıdır.
3) Prosesten kaynaklanan atık gazlar serbest hava akımı tarafından, engellenmeden taşınabilecek biçimde dikey çıkışla atmosfere verilmelidir. Bu amaçla kullanılan bacaların atmosfere açıldığı noktaların atmosfer koşullarından etkilenmemesi (Yağmur, kar vb. dış etkenlerin işletme koşullarını etkilememesi) için bacalara şapka konulmasının teknik bir zorunluluk olması durumunda, bacaya monte edilecek şapkanın bacanın bitiminden bir (1) baca çapı kadar yükseklikte olması ve atık gazların serbest hava akımı tarafından, engellenmeden taşınması sağlanmalıdır.
b) Baca Yüksekliği;
1) Küçük Ölçekli Tesislerde Asgari Baca Yüksekliği;
Anma ısıl gücü 500 kW?ın altında olan tesislerde bacanın çatı üzerinden itibaren asgari yüksekliği aşağıdaki gibi belirlenir.
1.1. Eğik Çatı;
Baca yüksekliği, çatının en yüksek noktasından en az 0,5 m daha yüksek olmalıdır. Anma ısıl gücü 500 kW?ın altında olan tesislerde baca çatının tepe noktasına çok yakın değilse, çatı tabanından en az 1 m yüksekliğinde olmalıdır.
1.2. Düz Çatı;
Baca yüksekliği, çatının en yüksek noktasından itibaren en az 1,5 m olmalıdır. Ancak, tesisin anma ısıl gücü 50 kW?ın altındaysa bu yükseklik bir metre olabilir.
2) Orta Ölçekli Tesislerde Asgari Baca Yüksekliği;
Anma ısıl gücü 500 kW ile 1,2 MW arasında bulunan tesislerde bacanın çatı üzerinden itibaren asgari yüksekliği aşağıdaki gibi belirlenir.
2.1.Eğik Çatı;
Düz veya eğim açısı 200?nin altında olan eğik çatılarda baca yüksekliği, çatı eğimini 200 kabul ederek hesaplanan eğik çatının en yüksek noktasından itibaren en az 1,5 m?den daha fazla olarak tespit edilir.
2.2.Düz Çatı
Bacanın yüksekliği çatının en yüksek noktasından itibaren en az 2 m olmalıdır.
3) Büyük Ölçekli Tesislerde Asgari Baca Yüksekliği
Anma ısıl gücü 1,2 MW ve üzerinde olan tesislerde baca yüksekliği aşağıda verilen esaslara göre ve Abak kullanılarak belirlenir. Abaktan hacimsel debi değerinin (R), Q/S (kg/saat) değerini kesmediği ve abaktan baca yüksekliğinin belirlenemediği durumlarda, tesis etki alanında engebeli arazi veya mevcut ya da yapımı öngörülen bina ve yükseltiler bulunmuyorsa (J? değeri sıfır olarak belirlenmişse) fiili baca yüksekliğinin tabandan en az 10 m ve çatı üstünden yüksekliği ise en az 3 m olması yeterlidir. J? değeri sıfırdan farklı ise H? 10 alınır ve Abak kullanılarak baca yüksekliği belirlenir.
Çatı eğimi 200?ün altında ise baca yüksekliği hesabı çatı yüksekliği 200?lik eğim kabul edilerek yapılır.
Baca yüksekliğinin belirlenmesinde Abak kullanımı esastır. Baca yüksekliği hesabında Environmental Computing & Consulting Inc. Tarafından Alman Hava Yönetmeliği (TALUFT) ile VDI 3781 standardı doğrultusunda geliştirilen PK 3781 programı referans bilgi olarak kullanılabilir.
Benzer tür emisyon yayan ve yaklaşık aynı yükseklikteki bacalar arasındaki yatay mesafe, baca yüksekliğinin 1,4 katından az ise ve emisyonların birbiri üzerine binmemesi için farklı yüksekliklerde baca kullanılması zorunlu görülmüyorsa; yeni tesislerde tek baca kullanılır. Bu paragrafta yukarıda belirlenen baca yüksekliği kullanılması halinde bu Yönetmelik Ek-2 de belirtilen Toplam Kirlenme Değeri (TKD) ve Ek-2 de öngörülen hava kalitesi sınır değerini aşıyorsa ilk önce emisyon değerinin düşürülmesine çalışılır. Bu ekonomik veya teknolojik olarak mümkün değilse, baca yükseltilerek hava kalitesi sınır değerinin aşılması önlenir.
--- alıntı ---
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/07/20090703-20..htm